Steeds meer kinderen in groep 7 en 8 krijgen hun eerste social media-accounts: TikTok, YouTube, Snapchat, WhatsApp. Ze willen erbij horen, hun vrienden volgen en zelf content delen. Maar de meeste sociale media hebben een minimumleeftijd van 13 jaar — niet voor niets.
Kinderen onder de 13 zijn vaak nog niet in staat om:
- Nepnieuws te herkennen
- Privacy te beschermen
- Grenzen te stellen aan hun gebruik
- Om te gaan met online druk en vergelijking
Wat er gebeurt bij te vroeg of onbegeleid gebruik
Privacy-risico’s: delen van persoonlijke informatie, locatie, foto’s
Negatief zelfbeeld: vergelijken met anderen, filters, onrealistische beelden
Tijdverlies: eindeloos scrollen door algoritmes die verslavend zijn
Cyberpesten: kwetsbaar voor negatieve reacties en groepsdruk
Ongeschikt content: algoritmes tonen soms content die niet leeftijdsgeschikt is
Tips voor een veilige start op social media
➡️ Wacht tot 13 jaar (of langer): Volg de leeftijdsgrenzen van apps. Als je eerder begint, doe het dan samen.
➡️ Stel accounts samen in:
- Privacy op ‘privé’ of ‘alleen vrienden’
- Locatiedeling uit
- Twee-factor-authenticatie aan
- Gebruik een sterk wachtwoord
➡️ Bespreek wat wel en niet te delen: Geen persoonlijke info (adres, school, telefoonnummer), geen foto’s in ondergoed of badkleding, geen locaties in real-time.
➡️ Gebruik de Themakist Sociale Media: De bibliotheek biedt een educatieve kist voor groep 5–8 met filmpjes, opdrachten en gesprekskaarten.
➡️ Volg je kind (met toestemming): Wees vrienden of volgers van elkaar, zodat je ziet wat er gedeeld wordt.
➡️ Bespreek influencers en reclame: Leg uit dat veel posts gesponsord zijn en dat niemand er altijd zo perfect uitziet als op social media.
➡️ Moedig ‘schone’ tijd aan: Plan momenten waarin álle telefoons in een mandje gaan (bijv. tijdens het eten).
📚 Bronnen: Netwerk Mediawijsheid Social Media 2024, Kennisnet Onderzoek Mediawijsheid Basisonderwijs, Bibliotheek Themakist Sociale Media
